زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

حرص منافقان (قرآن)





از صفات منافقان که در آیات قرآن به آن اشاره شده، «حرص» است.


۱ - ویژگی اهل نفاق



حرص و طمع ورزى، از ويژگيهاى اهل نفاق:
الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قالُوا أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ‌ ... وَ نَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ‌ ... إِنَّ الْمُنافِقِينَ‌ ...منافقان همانها هستند که پیوسته انتظار می‌کشند و مراقب شما هستند؛ اگر فتح و پیروزی نصیب شما گردد، می‌گویند: مگر ما با شما نبودیم؟ (پس ما نیز در افتخارات و غنایم شریکیم!) «و اگر بهره‌ای نصیب کافران گردد، به آنان می‌گویند: مگر ما شما را به مبارزه و عدم تسلیم در برابر مؤمنان ، تشویق نمی‌کردیم؟ (پس با شما شریک خواهیم بود!)»
خداوند در روز رستاخیز ، میان شما داوری می‌کند؛ و خداوند هرگز کافران را بر مؤمنان تسلّطی نداده است.

۲ - طمع به پاداش مؤمنان



طمع ناپسند و بى حاصل منافقان، براى بهره‌گيرى از پاداش مؤمنان در قیامت:
«يَوْمَ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ‌ • يُنادُونَهُمْ أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قالُوا بَلى‌ وَ لكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ‌ وَ تَرَبَّصْتُمْ وَ ارْتَبْتُمْ وَ غَرَّتْكُمُ الْأَمانِيُّ حَتَّى جاءَ أَمْرُ اللَّهِ وَ غَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ؛همان روزى كه مردان و زنان منافق به مؤمنان مى‌گويند: نظرى به ما بيفكنيد تا از نور شما پرتوى برگيريم. به آنها گفته مى‌شود: به پشت سرِ خود بازگرديد و نورى به دست آوريد. در اين هنگام ديوارى ميان آنها زده مى‌شود كه درى دارد، درونش رحمت است و از طرف برونش عذاب. آنها بهشتیان را صدا مى‌زنند: مگر ما با شما نبوديم؟! مى گويند: آرى، ولى شما خود را به گمراهی افكنديد و انتظار نابودى حق را كشيديد، و در همه چيز شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاى دور و دراز شما را فريب داد تا فرمان خدا فرا رسيد، و شيطان فريبكار شما را در برابر فرمان خداوند فريب داد.»

۳ - طمع به صدقات



چشمداشت طمعكارانه منافقان صدر اسلام، براى دريافت صدقات، به رغم عدم استحقاق آن:
«وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ يَسْخَطُونَ‌ • وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ راغِبُونَ‌ • إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساكِينِ وَ الْعامِلِينَ عَلَيْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِي الرِّقابِ وَ الْغارِمِينَ وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ؛ و در میان آنها کسانی هستند که در (تقسیم) غنایم به تو خرده میگیرند؛ اگر از آن (غنایم، سهمی) به آنها داده شود، راضی می‌شوند؛ و اگر داده نشود، خشم می‌گیرند (؛ خواه حقّ آنها باشد یا نه)! (در حالی که) اگر به آنچه خدا و پیامبرش به آنان داده راضی باشند، و بگویند: خداوند برای ما کافی است! و بزودی خدا و رسولش، از فضل خود به ما می‌بخشند؛ ما تنها رضای او را می‌طلبیم.» (برای آنها بهتر است)! زکاتها مخصوص فقرا و مساکین و کارکنانی است که برای (جمع آوری) آن زحمت می‌کشند، و کسانی که برای جلب محبّتشان اقدام می‌شود، و برای (آزادی) بردگان، و (ادای دین ) بدهکاران، و در راه (تقویت آیین) خدا، و واماندگان در راه؛ این، یک فریضه (مهم) الهی است؛ و خداوند دانا و حکیم است!»

۴ - طمع منافقان بیماردل



خضوع زنان در گفتار، باعث طمع منافقان بيماردل:
«يا نِساءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفاً؛اى همسران پيامبر! شما همچون يكى از زنان عادى نيستيد اگر تقوا پيشه كنيد؛ پس به گونه‌اى هوس‌انگيز سخن نگوييد كه بيماردلان در شما طمع كنند، و سخن شايسته بگوييد.»
مقصود از «مرض» مرض نفاق است.

۵ - پانویس


 
۱. نساء/سوره۴، آیه۱۴۱.    
۲. نساء/سوره۴، آیه۱۴۲.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۴، ص۱۷۴.    
۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۵، ص۱۸۹.    
۵. حدید/سوره۵۷، آیه۱۳.    
۶. حدید/سوره۵۷، آیه۱۴.    
۷. توبه/سوره۹، آیات۵۸-۶۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۴۵۵.    
۹. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۹، ص۴۱۵.    
۱۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۲.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۵۵۸.    


۶ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ج۳۱، ص۱۴۵، برگرفته از مقاله «صفات منافقان (حرص)»    


رده‌های این صفحه : حرص | موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.